Samenwerkingskracht mantelzorg
De toegankelijkheid en houdbaarheid van de zorg staat onder druk door de vergrijzing en tekorten aan zorgpersoneel. Dit betekent een hogere druk op mantelzorgers. In Twente is mantelzorg een essentieel onderdeel van de cultuur en zorginfrastructuur. Zorgen voor een naaste is voor veel mensen een waardevolle en dankbare taak. Maar ook de mantelzorg staat onder druk. Het aantal mensen dat mantelzorg kan leveren gaat naar verwachting dalen en het combineren van mantelzorg met een werkend leven kan zwaar zijn. In het project Samenwerkingskracht mantelzorg wordt onderzoek gedaan hoe de samenwerkingskracht tussen mantelzorgers onderling en tussen werkgevers en hun mantelzorgende werknemers versterkt kan worden.
Ontwerpend onderzoek
Er is namelijk nog weinig bekend over hoe mantelzorgers elkaar vaker steun kunnen bieden en welke behoeften er zijn. Ook zijn er geen (in)formele interventies bekend die de onderlinge samenwerking kunnen versterken. “Daarom gaan Hogeschool Saxion, Universiteit Twente en Twentse Koers, samen met mantelzorgers en werkgevers, onderzoek doen”, legt Angelique Tinga, onderzoeker bij Saxion uit. “Het is een ontwerpend onderzoek, wat wil zeggen dat we in stappen toewerken van inzicht in het probleem tot een geschikte oplossing voor dat probleem. De mantelzorger met zijn of haar behoeften staat in het hele proces centraal. Het onderzoek wordt niet alleen voor maar ook mét de mantelzorger gedaan. Op deze manier komen we met een oplossing die daadwerkelijk aansluit bij de mantelzorger en echt een belangrijke bijdrage kan leveren.” Een optimalere inzet van mantelzorgers kan bijdragen aan het uitstellen van inzet van dure en schaarse professionele zorg en kan ondersteunend zijn aan het welzijn van de werkende of studerende mantelzorger. “Daarmee draagt het ook bij aan het beperken van de inzet van arbeidskrachten in de reguliere zorg en bijkomende (hogere) kosten”, vertelt Astrid Boudrie, projectleider vanuit Twentse Koers.
Voorbeeld
“We kennen bijvoorbeeld wijken waar regelmatig meerdere mantelzorgers te vinden zijn”, vertelt Astrid. “Zij gaan veelal met hetzelfde doel naar hun naaste toe. Een oogje in het zeil houden, helpen met kleine dagelijkse taken en oprechte aandacht schenken. Het zou mooi zijn als dit soort taken gedeeld zouden kunnen worden, om zo de draaglast te verdelen en elkaar te ondersteunen de zorg langer vol te houden. Als mantelzorgers met deze vorm van steun langer kunnen zorgen, kunnen ouderen langer in hun eigen omgeving blijven wonen. We weten uit eerder onderzoek dat er een grote hoeveelheid ‘onbenutte zorgkracht’ in de samenleving aanwezig is. Niet alleen kunnen mantelzorgers elkaar ondersteunen, ook kan ondersteuning komen van de werkgever”.
Inzicht
“Belangrijk hierbij is om meer inzicht te krijgen in hoeverre mantelzorgers momenteel verschillende vormen van steun ontvangen en geven, en wat de behoeften en bereidheid zijn om de verschillende vormen van steun te ontvangen en te geven”, vertelt Angelique. “Hierbij kijken we naar de acht functies van netwerken: emotionele steun, cognitieve steun, waardering, normatieve steun, sociaal contact, materiele steun, praktische steun en sociaal en maatschappelijke invloed. We weten namelijk dat een gezond netwerk al deze acht functies in zich heeft en dat dit overbelasting bij mantelzorgers voorkomt. Met een grootschalig vragenlijstonderzoek onder mantelzorgers, verdiepende interviews met mantelzorgers en werkgevers en een scoping review worden behoeften van mantelzorgers en mogelijkheden voor ondersteuning in kaart gebracht. Dat dient als input voor de ontwikkeling van een oplossing samen met mantelzorgers”.
Samenwerking
Dit ontwerpend onderzoek wordt met Universiteit Twente en Saxion Hogeschool en Twentse Koers uitgevoerd. “Naast de projectgroep werken we met een koersgroep bestaande uit mantelzorgers en professionals van Evenmens, gemeente Enschede, Fundament Losser, Carint Reggeland en SamenTwente”, zegt Astrid. Het ontwerpend onderzoek duurt een jaar (tot eind 2025) en dient als basis om daarna het vervolg in te richten. Het project wordt mede mogelijk wordt gemaakt door een financiële bijdrage vanuit de Twente Board in het kader van de Regio Deal II en een bijdrage van de provincie Overijssel.
Meer informatie
Astrid Boudrie
T: 06-46802178
M: a.boudrie@twentsekoers.nl
Bruto Twents Geluk
Aan welke indicatoren draagt het project Samenwerkingskracht mantelzorg bij?
✓ Gezondheid
✓ Subjectief Welzijn
✓ Persoonlijke ontwikkeling
✓ Sociale contacten
✓ Maatschappelijke betrokkenheid